Ngồi gõ chữ, vừa ngẫm ngẫm nghĩ nghĩ về chuyện hóa trang. Hóa trang. Hóa trang. Mình muốn nói gì vậy? À, là hóa trang. Mọi người đều hóa trang cả đấy mà, đâu cần phải đợi đến lễ hội Halloween.Khi thay và mặc áo quần mỗi ngày trước khi rời phòng và trước khi ra khỏi nhà là hóa trang rồi đó. Mỗi người đã tự chọn một thứ trang phục thích hợp nhất với nhân dáng, vai trò và vị trí của mình trong gia đình, xã hội. Là thói quen, là điều tự nhiên. Nhưng chẳng phải cũng là một hình thức của hóa trang và đóng kịch hay sao?
Chúng ta hóa trang mỗi ngày mà không tự ý thức. Nếu không hóa trang thì ở nhà cũng giống như khi ra đường, đến sở cũng giống như khi ở phòng riêng. Hoặc có thể nói ngược lại, “tọa mật thất như thông cù” (một mình ngồi trong phòng kín vẫn giữ cái lễ giống như ở ngã tư đường). Nếu ra ngoài đường thì tươm tất lịch sự, đi đứng trang nghiêm, nói năng chừng mực nhỏ nhẹ, rồi về phòng riêng thì ngã ngớn, lè phè, buông thả, ăn nói thô tháo... chẳng phải đã chứng tỏ mình chỉ đóng kịch với tha nhân và dối gạt chính mình hay sao! Bước ra khỏi phòng, chúng ta đã khác, bước ra khỏi nhà, chúng ta càng khác hơn. Rồi đến sở, khác, đến chùa hay nhà thờ, lại khác hơn một chút. Nghĩa là chúng ta chưa bao giờ sống thực với mình.
Cuộc sống của chúng ta là một chuỗi ứng biến, đối xử với những người chung quanh, vừa biểu hiện phong cách, tư cách, một personality của mình. Cái gọi là tư cách đó, chẳng qua chỉ là một hóa trang, kết quả từ sự va chạm với tha nhân và xã hội. Chúng ta khoác mặc cho mình những lớp áo gọi là cái lễ của người phương Đông, hay cái cung cách và phép lịch sự (manner, behavior) của người phương Tây. Những lớp áo đó dần dần trở thành cá tính, đặc tính của mỗi chúng ta, chỉ khác là đậm hay nhạt, rộng hay chật. Nếu thấy thoải mái trong những lớp áo đó, chúng ta hạnh phúc, và hóa trang không còn là hóa trang. Nếu không thấy thoải mái, chúng ta sẽ suốt đời sống trong vờ vĩnh, giả bộ.
Cho nên, trong một nghĩa nào đó, sống hạnh phúc ở đời chính là biết chọn cho mình một sự hóa trang hoàn hảo; có nghĩa là vừa vặn, thích hợp với mình ở nhân dáng, tác phong và cả ở tâm hồn nữa. Một sự hóa trang nhẹ nhàng, không đến nỗi là một sự che giấu thiên hạ, lừa dối chính mình.
Cũng có nghĩa là hãy nói những gì chúng ta chính mắt thấy, chính tai nghe; đừng cố ý nói sai sự thực. Cố ý nói sai sự thực chính là lừa dối mình, lừa dối đời bằng một kiểu hóa trang vụng về, thô lậu.
Cũng có nghĩa là hãy thực hiện những gì chúng ta nghĩ là đúng, là công bằng, sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng với trí tuệ và kinh nghiệm (không phải chủ quan của riêng mình, mà của số đông, của những bậc hiền triết đi trước mình). Nghĩ một đàng, làm một nẻo, nghĩ là đúng mà không dám làm, biết là sai mà vì lý do gì đó vẫn cứ làm, là sự hóa trang tồi tệ nhất trong những kiểu hóa trang.
Chúng ta có thể sống thực và cùng lúc có thể hóa trang, không gì trở ngại. Nhưng nên nhớ rằng, hóa trang là một nghệ thuật làm vui người khác, làm đẹp cuộc đời, không phải là những lớp áo để ẩn náu và che giấu những gì không thật. Sự thật không bao giờ được che đậy mãi mãi bằng những lớp vỏ ngụy trang.
0 Nhận xét